Komunikat Świętokrzyskiego Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii o stale utrzymującej się niekorzystnej sytuacji epizootycznej dotyczącej wścieklizny w województwie mazowieckim oraz o zagrożeniu jej wystąpienia na terenie województwa świętokrzyskiego
Wścieklizna jest groźną, śmiertelną chorobą zakaźną przede wszystkim ssaków mięsożernych (np. psy, koty, lisy), ale i innych zwierząt stałocieplnych (np. sarna, dzik), w tym również człowieka. Chorobę wywołuje wirus, który ma powinowactwo do układu nerwowego i dlatego w części przypadków objawia się zaburzeniami świadomości, zaburzeniami w koordynacji ruchowej, pobudzeniem nerwowym i agresją. Jest groźną zoonozą, ponieważ człowiek może zakazić się od każdego chorego zwierzęcia.
Głównym źródłem zakażenia są zwierzęta będące w okresie inkubacji choroby lub chore zwierzęta, wydalające zarazki ze śliną. Wirusy wścieklizny przenoszone są przede wszystkim przez psy, lisy ale również przez drobne gryzonie leśne i polne. Zwierzęta i ludzie ulegają zakażeniu głównie przez ukąszenie chorego osobnika. Zakażenie może nastąpić również poprzez ślinę zwierzęcia, kiedy zarazek w niej dostanie się do rany, a nawet mało zauważalnego skaleczenia.
W roku 2021 wścieklizna wystąpiła na terenie 5 województw: mazowieckiego (110 przypadków), warmińsko-mazurskiego (3 przypadki), świętokrzyskiego (2 przypadki), podkarpackiego (2 przypadki) i wielkopolskiego (1 przypadek). Chorobę notowano u lisów wolno żyjących (96 przypadków), kotów (7 przypadków), nietoperzy (5 przypadków), psów (3 przypadki), jenotów, kun i saren (po 2 przypadki) oraz u żbika (1 przypadek).
W 2021 r. na terenie województwa świętokrzyskiego potwierdzono wystąpienie wścieklizny u 2 lisów wolno żyjących. Pierwsze ognisko choroby/przypadek wystąpił w powiecie sandomierskim (miejscowość Zajeziorze, gmina Samborzec – listopad 2021r.), drugie ognisko/przypadek wystąpił w powiecie skarżyskim (miejscowość Suchedniów, gmina Suchedniów – grudzień 2021r.). Jednocześnie informuję, że ostatnie przypadki wścieklizny u zwierząt w województwie świętokrzyskim notowane były w 2013 r. i 2014 r.
Zagrożenie wystąpienia wścieklizny w województwie świętokrzyskim wywołane jest głównie niekorzystną sytuacją epizootyczną w województwie mazowieckim. W 2021r. w województwie mazowieckim choroba wystąpiła w mieście Warszawa, powiecie wołomińskim, mińskim, otwockim, garwolińskim, kozienickim, zwoleńskim i radomskim oraz dotyczyła głównie lisów, ale i również psów i kotów. W 2022 r. do chwili obecnej na terenie województwa mazowieckiego odnotowano 11 przypadków wścieklizny w mieście Warszawa, powiecie wołomińskim, mińskim, szydłowieckim i radomskim. Szczególnie niebezpieczne wydaje się zwłaszcza wystąpienie choroby w powiecie radomskim i szydłowieckim, które graniczą bezpośrednio z województwem świętokrzyskim.
W związku z powyższym zwracam się z uprzejmą prośbą o pomoc w poszerzaniu wiedzy mieszkańców województwa świętokrzyskiego na temat zagrożenia wystąpienia wścieklizny oraz konieczności zgłaszania do Powiatowych Lekarzy Weterynarii lub lekarzy weterynarii wolnej praktyki wszystkich przypadków pogryzień lub podejrzeń wścieklizny zarówno u zwierząt domowych jak i u dzikich. Szczególnie należy przy tym zwracać uwagę na takie anormalne zachowania lub objawy u zwierząt jak: zanik naturalnej obawy dzikich zwierząt przed człowiekiem, nieprowokowana agresja zwierząt domowych wobec właścicieli, nadmierna pobudliwość, spaczone łaknienie czy drgawki.
Przepływ informacji do jak największej grupy odbiorców (mieszkańcy województwa świętokrzyskiego, właściciele psów i kotów, hodowcy zwierząt gospodarskich, leśnicy, myśliwi, izby rolnicze itd.) wpłynie na zwiększenie świadomości o zagrożeniu tą śmiertelną zoonozą oraz przyczyni się do szybszej jej wykrywalności i zwalczenia.
Dodatkowo uprzejmie przypominam, że zgodnie z ustawą z 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt psy powyżej 3 miesiąca życia na obszarze całego kraju podlegają obowiązkowemu ochronnemu szczepieniu przeciwko wściekliźnie. Obowiązek doprowadzenia psa do punktu szczepień spoczywa na posiadaczach psów, którzy muszą go wypełnić w ciągu 30 dni od dnia ukończenia przez psa 3 miesiąca życia. Szczepienia muszą być powtarzane rokrocznie. Dowodem przeprowadzonego szczepienia jest zaświadczenie o szczepieniu wydane właścicielowi psa i wpis do rejestru dokonany przez lekarza weterynarii. Regularne szczepienia psów i kotów przeciwko wściekliźnie są bardzo skutecznym sposobem zapobiegania wystąpieniu i rozprzestrzenianiu się wścieklizny.
